Kada se u Podgorici spomenu ulice poput Bulevara Svetog Petra, Ulice Ivana Milutinovića ili Đure Salaja, teško je odrediti tačnu lokaciju sastanka. Međutim, kada se kaže da se čeka kod „Napolitanke“, „Vampirice“ ili „Pet Udovica“, odmah je jasno gde se osoba nalazi. Ova neobična imena zgrada u Podgorici služe ne samo kao orijentiri, već i kao odraz humora i kreativnosti građana crnogorske prestonice.
Novinar Milovan Marković objasnio je za Euronews Srbija kako su neka od ovih imena nastala i šta ona zapravo predstavljaju. „Nazivi zgrada simbolišu duh građana. Mnogi od njih su šaljivi i odražavaju vragolasti duh Podgoričana, koji su uvek spremni na šalu. Na primer, zgrada ‘Dva pendreka’ nosi naziv jer su u njoj većinom živeli policijski službenici“, istakao je Marković.
Jedna od najpoznatijih zgrada, koja nosi naziv „Vampirica“, nalazi se u Pobrežju i dobila je ime zbog blizine starog groblja. S druge strane, niz solitera u Ulici serdara Jole Piletića nazvan je „Pet udovica“, jer su u trenutku izgradnje bili jedne od retkih višespratnica u tom delu grada. „Odmah s desne strane od njih se nalazi ‘Zgrada mozgova’, koja je dobila naziv jer su profesori živeli u njoj“, dodao je Marković.
Osim zabavnih imena, zgrade u Podgorici često nose naziv po bojama svojih fasada. Tako postoje zgrade poznate kao „Limun“, „Pomorandža“, „Kivi“, ali i šarena „Kanarinka“. Ovi nazivi su rezultat kreativnosti građana, koji su tražili načine da se orijentišu u gradu koji je u stalnoj izgradnji.
„Kako je Podgorica bila grad u izgradnji, građanima su bili potrebni orijentiri, a najlogičnije je bilo da to budu arhitektonske karakteristike zgrada. Drago mi je da mlađe generacije ne gube na tom humoru i satiri. Na primer, zgrada koja je nedavno izgrađena nazvana je ‘Pogled u budućnost’ jer se nalazi blizu gradskog groblja“, rekao je Marković. Ova kreativnost u imenima zgrada pokazuje kako Podgoričani uspevaju da sačuvaju svoj specifični duh i identitet.
U naselju Zabjelo, zgrada poznata kao „Splićanka“ dobila je ime po svojim graditeljima iz Splita, dok u istom naselju postoji i zgrada nazvana „Seljanka“. Ove priče o nazivima zgrada ne samo da pomažu u navigaciji kroz grad, već i obogaćuju kulturni identitet Podgorice.
Osim što su zgrade dobile neobična imena, ona često sadrže i lokalne legende i anegdote. Na primer, zgrada „Dva pendreka“ postala je simbol sigurnosti i vlasti, dok su „Pet udovica“ i „Zgrada mozgova“ predstavljale neizostavne delove gradske svakodnevice. Ova imena postala su deo lokalne tradicije, koja se prenosi s generacije na generaciju.
Zgrade sa neobičnim nazivima takođe doprinose stvaranju zajednice i osećaju pripadnosti. Kada ljudi koriste ova imena, oni ne samo da se povezuju sa mestom, već i s pričama i humorom koji ga obeležavaju. Ova tradicija obeležava ne samo arhitekturu grada, već i duh ljudi koji u njemu žive.
U zaključku, nazivi zgrada u Podgorici predstavljaju mnogo više od običnih oznaka. Oni su odraz kreativnosti, humora i jedinstvenosti podgoričkog duha. Bez obzira na to kako se zgrade razvijaju i menjaju, ova tradicija će verovatno ostati duboko ukorenjena u kulturi grada, pružajući stanovnicima i posetiocima jedinstvene orijentire kroz istoriju i svakodnevni život Podgorice.
