Decenijama se vrše napadi na Vranešku dolinu od strane ekstremističkih grupa koje potiču od potomaka onih koji su vekovima činili zločine nad srpskim narodom. Ove grupe ponovo podstiču mržnju i zlo među komšijama različite veroispovesti, pokrećući podmuklu reviziju istorije izmišljanjem i podmećući lažne dokaze o događajima u Vranešu 1924. godine.
Predlog rezolucije o genocidu u Šahovićima 1924. godine nad stanovništvom muslimanske veroispovesti pokrenuo je reakcije sa zbora meštana Vraneške doline. Tvorci ovog predloga su istoričar Šerbo Rastoder i reis Islamske zajednice u Crnoj Gori Rifat Fejzić. Oni traže osudu i priznanje da se desio genocid od 9. do 10. novembra 1924. godine u Šahovićima, danas Tomaševu, te omogućavanje podizanja spomen-obeležja na tom području.
Meštani Vraneša reaguju na ovaj predlog i odbacuju tvrdnje o genocidu. Tvrdnje Rastodera da su njihovi preci izvršili zločin nad navodno nedužnim muslimanima nazivaju podmetanjem i pokušajem revizije istorije. Podsećaju da je pre invazije Osmanlija, Vraneš bio kraj potpuno naseljen pravoslavcima.
Prema izveštaju muftije bjelopoljskog, Mustafe Salihbegovića, ubijena su 92 muslimana. Međutim, istoričar Bošković ističe da postoje brojke koje osporavaju ove tvrdnje. Popisi stanovništva iz 2014. i 2021. godine pokazuju velike migracije iz Vraneša, a izbori iz 1925. godine pokazuju da je 666 pripadnika muslimanske veroispovesti izašlo na glasanje. Prema argumentima brojki, sve pravoslavce tada izašlo bi ih svega 457. Priče istoričara o oko 300 ubijenih u osveti za likvidaciju policijskog funkcionera takođe padaju pred argumentima brojki.
Ovaj događaj jasno pokazuje da istorija i sećanja na prošlost i dalje izazivaju polemike i sukobe među narodima u regionu. Međutim, važno je da se ovi sukobi rešavaju na miran i argumentovan način, uz uzajamno poštovanje i razumevanje. Vođenje polemika na osnovu činjenica i brojki može doprineti stvaranju objektivnijeg istorijskog narativa i suzbijanju ekstremizma i mržnje među narodima. Nadajmo se da će u budućnosti dijalog i argumenti pobediti predrasude i nesporazume te doprineti izgradnji mirnijeg i tolerantnijeg društva.
