Zašto Vikinzi nisu kolonizovali Sjevernu Ameriku nakon što su stigli tamo?

Slobodan Perić аватар

Nakon prvog putovanja Kristifora Kolumba preko Atlantika 1492. godine, Španija i druge evropske zemlje su preduzele kolonizaciju velikih razmjera tako da su evropski doseljenici i njihovi potomci kolonizovali najveći dio zapadne hemisfere. Međutim, oni nisu bili prvi Evropljani koji su doputovali u Sjevernu Ameriku. Poslije naseljavanja Islanda i Grenlanda u IX i X vijeku, Vikinzi su stigli do prostora današnjeg Njufaundlenda u Kanadi oko 1000. godine.

Sagradili su naselje u oblasti Lansi Medouza i koristili ga za istraživanje drugih oblasti sjeveroistočne Sjeverne Amerike. Istorijski podaci govore da su izgradili još jedno naselje nazvano „Hop“ negdje na prostoru današnje provincije Nju Bransvik, piše Live Science.

Ipak, Vikinzi nisu kolonizovali Sjevernu Ameriku u velikim razmjerama, barem u poređenju sa onim što su Evropljani uradili poslije 1492. Dakle, zašto nisu?

Ukratko rečeno, nije jasno da li su Vikinzi željeli da prošire svoja naselja u kolonije. Ta naselja su takođe imala mali broj stanovnika kad su se sukobili sa starosjediocima, što ih je natjeralo da sve napuste. Međutim, drugi faktori, uključujući teško putovanje preko okeana i nivoe urbanizacije u Evropi i Sjevernoj Americi tog vremena, takođe su imali ulogu.

Da li su Vikinzi bili zainteresovani za kolonizaciju Sjeverne Amerike?

Vikinzi možda nisu bili mnogo zainteresovani za kolonizaciju Sjeverne Amerike, kaže arheolog Birgita Volas.

„Nordijci tada nisu bili zainteresovani za kolonizaciju Sjeverne Amerike dok se nova grenlandska kolonija širila“, rekao je on.

Kad su istraživali jug Njufaundlenda, oblast koju su nazvali Vinland (zemlja vina?), Vikinzi su više bili zainteresovani za pronalaženje prirodnih resursa koje bi mogli iskoristiti, najvjerovatnije radi održanja nove grenlandske kolonije.

Kevin Smit iz Smitsonijana ima malo drugačije mišljenje. On kaže da nordijski tekstovi ukazuju da je postojalo interesovanje u prvim decenijama XI vijeka za osnivanje kolonije u oblasti poznatoj kao Vinland. Neki Vikinzi su vjerovali da je to prilika za „druge sinove“ vođe koji je uspostavio grenlandsku koloniju da formiraju sopstvene oblasti gdje bi mogli biti lideri, a ne „drugi sinovi“.

Kristofer Kroker sa Memorijalnog univerziteta Njufaundlenda kaže da misli da nema dovoljno dokaza da su Vikinzi željeli da uspostave trajna naselja u Sjevernoj Americi i neku vrstu ekonomske i političke kontrole.

Poraz u Sjevernoj Americi

Smit kaže da srednjovjekovne nordijske sage potpuno jasno kažu da su odustali od osnivanja kolonije u Vinlandu zbog toga što je tamo već bilo mnogo više stanovnika nego što su oni doveli.

Kad su Vikinzi došli u kontakt sa starosjediocima, brzo je izbio sukob. „Saga o Eriku Crvenom“ pominje bitku između Vikinga i starosjedilaca koja se završila sa povlačenjem Vikinga na svoje brodove. Vikinzi su smatrali da bi, iako je nova zemlja možda poželjna, uvijek bili izloženi ratu i užasu. Stoga su se vratili u sopstvenu zemlju.

Vikinzi koji su pokušali da stvore koloniju u Sjevernoj Americi bili su poraženi, povukli su se i nisu vidjeli mogućnost za pobjedu ili uspostavljanje stabilne kolonije na teritoriji.

Slobodan Perić аватар