Primorske opštine Crne Gore, uključujući Herceg Novi, Kotor, Tivat, Budvu, Bar i Ulcinj, ističu važnost čekanja na izjašnjenje Skupštine Crne Gore o predlogu Zajednice opština vezano za izmene i dopune Zakona o morskom dobru. Ove izmene su od značaja pre nego što Vlada donese odluku o upravljanju obalnim područjem i pre nego što se izvrše izmene u Programu privremenih objekata u toj zoni za period od 2024. do 2028. godine.
Zajednica opština naglašava da bi svaka odluka doneta pre nego što Skupština razmotri predlog bila ishitrena i potencijalno bi mogla dovesti do komplikacija u upravljanju obalnim područjem. U saopštenju se navodi da nije primereno raditi petogodišnji program privremenih objekata dok se ne dobije saglasnost Skupštine. Umesto toga, predlaže se nastavak potpisivanja aneksa ugovora sa zakupcima plaža i objekata kako bi se održao kontinuitet poslovanja i izbegla pravna nesigurnost.
Na nedavnom sastanku čelnici primorskih opština su se složili da trenutni model upravljanja obalom zadire u nadležnosti lokalnih vlasti i ometa njihovu kontrolu nad velikim delovima sopstvene teritorije. Iz tog razloga, postoji potreba za hitnim redefinisanjem nadležnosti Javnog preduzeća za upravljanje morskim dobrom, kako bi primorske opštine dobile punu autonomiju u upravljanju ovim područjem. Oni su pozvali državne organe da uvaže njihove stavove, što bi doprinelo ravnomernijem razvoju obale, boljem upravljanju resursima i većem učešću lokalnih zajednica u donošenju odluka koje se tiču njihovog ekonomskog i turističkog prosperiteta.
Zajednica primorskih opština ostaje otvorena za dijalog i saradnju kako bi se došlo do najboljih rešenja za budućnost obale, koja je od ključnog značaja za građane koji u velikoj meri zavise od njenog korišćenja. U decembru prošle godine, predsjednici opština Herceg Novi, Tivat, Bar i Ulcinj, kao i predsednica Skupštine Opštine Kotor i potpredsednik Opštine Budva, potpisali su inicijativu za izmene i dopune Zakona o morskom dobru, Zakona o planiranju prostora i izgradnji objekata, kao i Zakona o lukama.
Oni su podsetili na to da je do 1992. godine obalom upravljalo lokalno stanovništvo putem svojih opština, ali su nakon toga, uspostavljanjem Javnog preduzeća za upravljanje morskim dobrom, ovi poslovi centralizovani. Od avgusta 2013. godine, funkcije ovog preduzeća se ostvaruju suprotno Zakonu o privrednim društvima, kao i Zakonu o unapređenju poslovnog ambijenta. Ovaj zakon je ukinuo prethodni Zakon o javnim preduzećima i postavio prelazni rok od tri godine za reorganizaciju javnih preduzeća u privredna društva. Međutim, u Morskom dobru ta obaveza nije sprovedena, što dovodi u pitanje pravnu valjanost svih odluka donesenih nakon isteka tog roka.
Ova situacija naglašava potrebu za hitnim rešenjima kako bi se obezbedila pravna sigurnost u upravljanju morskim dobrom, kao i vraćanje nadležnosti lokalnim samoupravama. U budućnosti, važno je da se osigura zadovoljavajući pristup resursima obale, uz aktivno uključivanje lokalnih zajednica u proces donošenja odluka. Samo kroz zajednički rad i saradnju između lokalnih vlasti i državnih organa može se postići održiv razvoj obale i očuvanje njenih resursa za buduće generacije.
