Nova knjiga „Samudaripen Roma u Nezavisnoj Državi Hrvatskoj“ autora Dragoljuba Ackovića predstavlja prvo takvo delo koje dokumentuje stravične zločine nad Romima koje su počinili ustaški režim tokom Drugog svetskog rata. Ova knjiga, koja je napisana u enciklopedijskom formatu, detaljno prikazuje stradanje Roma u NDH, uz oslanjanje na brojne dokaze i dokumente.
Najveći deo knjige je nastao kao rezultat 30-40 godina naučnog rada, a to je bio početak studioznog proučavanja stradanja Roma u NDH, istakao je autor Dragoljub Acković. On je naglasio da su ustaše, domobrani, seljaci i drugi počinili masovna ubistva nad romskim narodom u NDH, a da je to bilo poznato, ali se nije govorilo o tome. Acković je otkrio da poseduje dokumente još od devedesetih godina, koje će sada biti predstavljene u knjizi, a koji su bili potpuno nepoznati i govore o stradanju romskog naroda.
Acković je istakao da se nikad neće utvrditi tačan broj ubijenih Roma u NDH tokom Drugog svetskog rata, ali je izneo procenu da je između 80.000 i 100.000 Roma stradalo. Izraelski istoričar Gideon Grajf je također pohvalio Ackovićevu knjigu kao monumentalno delo, koje sadrži na hiljade dokumenata, činjenica i slika i nazvao ga jedinstvenom knjigom koja progovara o sudbini Roma u koncentracionom logoru Jasenovac.
Prema njegovim rečima, postojala je praznina u istorijskom opisu nekih etničkih grupa koje su mučene i istrebljene u Jasenovcu, a ovom knjigom je to konačno ispravljeno. Mladen Šarčević, direktor Službenog glasnika, nazvao je ovu knjigu kapitalnim projektom i najkompletnijom knjigom o stradanju romskog naroda, te je istakao da je naučni metod ove knjige korak u pravom smeru i mnogo podseća na ono što je uradila država Izrael, koja je uspela da pobroji svaku žrtvu Holokausta.
Knjiga nosi naziv „Samudaripen Roma u Nezavisnoj Državi Hrvatskoj“, te se bavi genocidom nad Romima za vreme Drugog svetskog rata, a istim pojmom se obeležava i Međunarodni dan sećanja na romske žrtve genocida – 2. avgust. Na promociji knjige, stručnjaci su istakli da je ova knjiga veoma važna za istoriografiju Srbije, izraelski istoričar Grajf je istakao da je ovo veliko naučno dostignuće i da konačno postoji knjiga koja daje dostojanstvo stotinama hiljada žrtava Jasenovca.
Ova knjiga predstavlja važnu kulturnu vrednost i doprinos istorijskom znanju, te zaslužuje posebnu pažnju i javnu podršku. Njeno objavljivanje daje glas žrtvama i omogućava da se njihova patnja i stradanje nikada ne zaborave. Ackovićeva knjiga baca svetlost na jednan crni period istorije, te je od velike važnosti za istraživače, istoričare, ali i celokupno društvo.
