Put koji obećava u smanjenju emisija ugljenika iz građevinske industrije, posebno onih uzrokovanih proizvodnjom betona, leži u razvoju modifikovanih živih materijala. Ovi materijali, koji se uzgajaju iz živih ćelija, imaju potencijal za samoizlečenje i prilagođavanje okolini, što ih čini zanimljivim rešenjem za održivu gradnju.
Jedna od najnovijih istraživačkih inicijativa u ovom polju dolazi od doktorke Čelsi Heveran sa Državnog univerziteta Montana u Sjedinjenim Američkim Državama. Njen tim je istraživao mogućnost korišćenja gljivičnog micelijuma kao biološke skele za stvaranje ovih inovativnih materijala. U laboratoriji su uzgajali Neurosporu crassu, uobičajenu vrstu gljive, koja je formirala gustu mrežu micelijuma. Ova skela je potom zasejana bakterijom Sporosarcina pasteurii, poznatom po svojoj sposobnosti da taloži kalcijum karbonat, mineral koji se može naći u koralima, kostima i školjkama, kada metaboliše ureu.
Dr. Heveran naglašava da je materijal koji su razvili izuzetno jak i čvrst, s obzirom na svoju laganu težinu. Njihovo istraživanje se oslanja na prirodne obrasce arhitekture kostiju, što dodatno naglašava efikasnost prirodnih materijala u građevinskoj industriji.
Jedna od ključnih prednosti ovog novog materijala je njegova održivost. Dok su prethodni pokušaji stvaranja živih materijala u laboratorijskim uslovima često propadali u roku od nekoliko dana, istraživači iz Montane su uspeli da razviju materijal koji ostaje održiv više od mesec dana. „Uzbuđeni smo zbog naših rezultata i radujemo se dizajniranju složenijih i većih struktura“, izjavila je Heveran za portal Nju sajentist.
Ajsu Kuru sa Univerziteta u Sidneju, koja nije bila uključena u ovo istraživanje, ističe da je predlaganje micelijuma kao supstrata za žive materijale jednostavna, ali moćna strategija. Ovo istraživanje, objavljeno u časopisu Cell Reports Physical Science, otvara vrata materijalima koji se sami popravljaju, a koji su takođe osetljivi i ekološki prihvatljivi.
Ukoliko bi se proizvodnja ovih materijala povećala na industrijskom nivou, mogla bi značajno smanjiti zavisnost građevinske industrije od betona. Pored toga, očekuje se da bi njihova upotreba mogla doneti uštede od miliona evra, kao i značajno smanjenje emisije ugljen-dioksida (CO2), što bi bio veliki korak ka održivijem razvoju.
Ovi inovativni materijali ne samo da nude ekološki prihvatljivu alternativu, već takođe podstiču istraživanja u oblasti biomimetike, gde se prirodni procesi koriste za razvoj novih tehnologija. U svetu gde se suočavamo sa izazovima klimatskih promena i prekomerne upotrebe resursa, ovakva rešenja mogu biti ključna za budućnost građevinske industrije.
Kako se svet kreće ka održivijem načinu života, istraživanja poput onih koja vodi dr. Heveran su od suštinskog značaja. Razvoj živih materijala može otvoriti nova vrata u arhitekturi i građevinarstvu, nudeći rešenja koja su ne samo funkcionalna, već i prijateljska prema životnoj sredini.
U zaključku, razvoj modifikovanih živih materijala predstavlja ne samo naučnu inovaciju, već i potencijalnu revoluciju u građevinskoj industriji. Ovi materijali donose nadu da bi buduće zgrade mogle biti izgrađene na održiviji način, smanjujući našu zavisnost od tradicionalnih, ekološki štetnih materijala poput betona. S obzirom na to da se istraživanja nastavljaju, svet može očekivati uzbudljive promene u načinu na koji gradimo i koristimo resurse.
