Dvojica američkih fizičara, Robert Vilson i Arno Penzias, su 1964. godine otkrili kosmičko mikrotalasno pozadinsko zračenje (CMB), što im je donijelo Nobelovu nagradu za fiziku. Njihovo istraživanje radio talasa na Bell Labs anteni u Holmdelu, Nju Džersi, rezultiralo je pronalaskom CMB-a, koji je ostatak od Velikog praska.

Radio-talasi su vrsta elektromagnetnog zračenja s najdužim talasnim dužinama u elektromagnetnom spektru. Oni igraju ključnu ulogu u istraživanju svemira i pomažu nam da razumijemo njegove najranije trenutke. Otkriće CMB-a je bilo ključno za potvrdu teorije Velikog praska, koja tvrdi da je svemir nastao prije 13,8 milijardi godina iz izuzetno vruće i guste tačke.

Vilson i Penzias su istraživali radio talase iz naše galaksije i detektovali su konstantno šuštanje, što su kasnije prepoznali kao CMB. Ovo zračenje je izuzetno homogeno, ali sadrži male varijacije u temperaturi koje su važne za razumijevanje formiranja struktura u svemiru, poput galaksija i jata galaksija.

Radio-astronomija je relativno nova grana astronomije koja je započela 1930-ih, kada je Karl Janski otkrio radio talase iz svemira. Otkriće je otvorilo put daljim istraživanjima i postavilo temelje za buduće generacije radio astronoma. Radio-talasi su nevidljivi ljudskom oku, ali su ključni za svakodnevne tehnologije poput radio, televizije i mobilnih telefona.

Kosmičko mikrotalasno pozadinsko zračenje koje su Vilson i Penzias otkrili je poput fosila, pružajući uvid u najranije trenutke univerzuma nekoliko stotina hiljada godina nakon njegovog nastanka. Ovo zračenje je omogućilo naučnicima da istraže rane faze svemira i testiraju različite modele nastanka svemira.

Za svoje revolucionarno otkriće, Vilson i Penzias su nagrađeni Nobelovom nagradom za fiziku 1978. godine. Njihov rad ne samo da je potvrdio teoriju Velikog praska, već je otvorio nova polja istraživanja u kosmologiji i astrofizici. Njihov doprinos u istraživanju CMB-a je bio od neprocjenjive važnosti za razumijevanje univerzuma u cjelini.