Na krajnjem jugu Španije, daleko od poznatog Stounhendža u Velikoj Britaniji, nalazi se još veći praistorijski megalit – Menga dolmen. Ovaj monumentalni spomenik, sagrađen od kamenih blokova, datira iz perioda bakarnog doba oko 3800. do 3600. godine pre nove ere. Graditelji dolmena Menga su bili vrlo vešti neimari, koji su uspeli da pomeraju ogromne kamene blokove od preko 200.000 kilograma, koristeći primitivne alate i izradivši građevinu sa prostorijom koju podržavaju kameni stubovi.
Stručnjaci su se dugo pitali kako su graditelji uspeli da precizno pomeraju ogromne blokove kamenja i orijentišu ih ka tačkama izlaska sunca, više od hiljadu godina pre izgradnje egipatskih piramida. Nova studija objavljena u „Science Advances“ donosi novo otkriće – da je kamenje za dolmen Menga dovlačeno iz kamenoloma udaljenog samo 850 metara. Istraživanje koje je trajalo deset godina otkrilo je sofisticiran dizajn i planiranje u izgradnji dolmena, kao i potrebu za velikom radnom snagom i logistikom.
Menga dolmen se nalazi na brdu iznad doline Gvadalorse, sa najvećim kamenom teškim 150 tona, što ga čini drugim najvećim u Evropi. Lider studije, Hose Antonio Lozano Rodrigez, ističe da je za izgradnju Menga dolmena korišćeno mekano ili umereno mekano kamenje, ukazujući na spektakularno inženjersko znanje graditelja.
Zahvaljujući znanju iz građevine, geologije, geometrije i astronomije, graditelji su uspeli da brižljivo isplaniraju premeštanje ogromnih blokova kamenja, postižući impresivan rezultat. Orijentacija građevine prema planini Penja de los Enamorados i mestu izlaska Sunca tokom letnje dugodnevice, dodatno ukazuje na napredno znanje drevnih ljudi.
Dolmen Menga predstavlja ne samo veliki poduhvat u građevinarstvu, već i značajan korak napredka u humanističkim naukama. Kroz kombinaciju geologije, fizike, matematike i astronomije, drevni graditelji su stvorili monumentalni spomenik koji i danas impresionira svojim veličanstvenim izgledom. ovaj dolmen ne predstavlja samo veliki poduhvat građevinstva, nego i veliki iskorak napretku humanističkih nauka. Dolmen Menga demonstrira uspešan pokušaj da se napravi kolosalni spomenik koji traje hiljadama godina.
