Na Šapranačkom groblju, najstarijem groblju u gradu pod Pržarom, postoji ukupno 5.900 grobnih mesta koja su pod nadležnošću Eparhije vranjske. Pored toga, još 1.300 grobova je u brizi ovdašnjeg JKP „Komrad“. Ovo groblje, koje se nalazi u samom srcu grada, ima značajan istorijski značaj, ali se suočava sa problemima koji se tiču održavanja i zakupa grobnih mesta.
Svake godine, trošak zakupa i održavanja grobnog mesta iznosi simboličnih 1.350 dinara. Međutim, mnogi građani ne žele da izdvoje ovaj iznos. Razlozi su različiti, kako ističe sveštenik Dejan Škarić. “Neki nemaju novca, a ima i neraščišćenih imovinskih odnosa, pa se naslednici ne mogu dogovoriti ko će snositi troškove. Uvek nudimo mogućnost odloženog izmirivanja obaveza”, dodaje Škarić.
Uprkos ovim izazovima, crkva je odlučila da izuzme nekoliko grobnica starih i znamenitih vranjskih porodica od plaćanja, kako bi doprinela očuvanju ovog važnog mesta. Šapranačko groblje datira iz 1786. godine, kada je ovde sahranjen poznati vranjski trgovac Mihajlo Pogačarević. Ova grobnica je značajna ne samo zbog svog istorijskog značaja, već i zbog toga što je prvi spomenik posvećen pretku legendarnog narodnog heroja iz Drugog svetskog rata, Sime Pogačaravića. Ovaj junak je postao poznat i po tome što je njegovo ime povezano sa lokalnom fabrikom nameštaja, koja je kasnije preimenovana u skraćenicu „Simpo“.
Pored ovih značajnih ličnosti, Šapranačko groblje sadrži i spomen-kosturnicu u kojoj su sahranjeni srpski ratnici koji su poginuli u borbama za oslobođenje Vranja. Ova kosturnica je simbol hrabrosti i borbe srpskog naroda tokom teških vremena. Takođe, nekada se na ovom groblju nalazio i „Sirotanski dom“, o kojem je pisao poznati srpski pisac Bora Stanković u svom delu „Božji ljudi“. Mnogi od likova iz ove knjige su sahranjeni upravo na Šapranačkom groblju, što dodatno obogaćuje njegovu istoriju.
Iako se groblje suočava sa problemima u vezi sa održavanjem i finansijama, važno je napomenuti da se trude da očuvaju njegov istorijski i kulturni značaj. Pored redovnog održavanja grobova, lokalna zajednica i crkva se angažuju na očuvanju tradicije i sećanju na važne ličnosti koje su doprinele razvoju Vranja.
U ovom kontekstu, Šapranačko groblje nije samo mesto poslednjeg počivališta, već i svedok bogate istorije grada i njegovih stanovnika. Njegova važnost nadilazi individualne grobove, jer predstavlja kolektivno pamćenje naroda, mesto gde su sahranjeni ljudi koji su oblikovali identitet Vranja.
Iako mnogi građani imaju poteškoća u plaćanju troškova vezanih za grobna mesta, važno je da se svi zajedno angažujemo u očuvanju ovog značajnog mesta. Očuvanje groblja ne znači samo održavanje fizičkih grobova, već i očuvanje uspomena na ljude koji su živeli i radili u ovom gradu.
U budućnosti, nadamo se da će se situacija poboljšati i da će se više ljudi uključiti u očuvanje Šapranačkog groblja. Možda će lokalne vlasti razmotriti mogućnosti za finansijsku pomoć ili podršku, kako bi se osiguralo da ovaj dragulj vranjske istorije ostane očuvan za buduće generacije. Na kraju, očuvanje istorije i tradicije našeg grada je zadatak svih nas.
