Natalijina ramonda, poznata kao „cvijet feniks“, postala je simbol srpskog stradanja u Prvom svjetskom ratu. Ovaj cvijet govori o iskušenjima kroz koje je prošao srpski narod tokom i poslije rata, ali i o vaskrsnuću Srbije. Natalijina ramonda je endemski cvijet koji raste u Srbiji, Makedoniji, Grčkoj, Albaniji, Crnoj Gori i Bugarskoj, na visokim planinama koje su bile svjedok ratne golgote srpske vojske.
Ova biljka je visoka do 10 centimetara i ima tamnozeleno lišće koje formira rozetu na kamenitoj podlozi. Na vrhu stabljike nalaze se ljubičasti cvjetovi koji cvjetaju od aprila do juna. Tokom sušnih perioda, biljka se sasuši i osuši, ali sa pojavom vode „vaskrsne“ i ponovo ozeleni. Ova pojava je poznata kao anabioza, fiziološko stanje u kojem se metabolizam biljke usporava kada su uslovi nepovoljni, a biljka se oporavlja kada se povoljni uslovi ponovo uspostave.
Natalijinu ramondu otkrio je poznati srpski ljekar i botaničar, dr Sava Petrović, 1882. godine u Jelašničkoj klisuri kod Niša. Cvijet je dobio ime u čast kraljice Natalije Obrenović. Ova biljka je treća otkrivena vrsta iz roda ramonda, nakon srpske ramonde i Ramonde myconi. Natalijina ramonda je endemo-reliktna vrsta koja je strogo zaštićena zakonom u Srbiji, što znači da je zabranjeno sakupljanje i narušavanje njenog staništa. Opstanak ove vrste ugrožava narušavanje povoljnih uslova na njenom staništu usljed mikroklimatskih promjena, urbanizacije, izgradnje brana i sakupljanje u hortikulturne svrhe.
Zavod za zaštitu prirode radi na očuvanju vrste na područjima poput Parka prirode „Sićevačka klisura“, Specijalnog rezervata prirode „Jelašnička klisura“, Specijalnog rezervata prirode „Suva planina“ i Nacionalnog parka „Šar planina“. Natalijina ramonda je simbol vaskrsnuća i otpora, te podsjeća na snagu srpskog naroda da se podigne iz najtežih vremena. Na Dan primirja u Prvom svjetskom ratu, 11. novembra, mnogi ljudi nose ovaj cvijet na reveru sa ponosom i vjerom u bolju budućnost.
