Braunfild investicije predstavljaju značajnu priliku za revitalizaciju ruralnih područja Srbije, posebno na jugu i jugoistoku, gde je odliv stanovništva postao alarmantna pojava. U ovom regionu, seosko stanovništvo se gotovo prepolovilo, a napuštene kuće i zarasle okućnice postali su uobičajeni prizori. Prema podacima Republičkog zavoda za statistiku, od 28 opština na jugu Srbije, seosko stanovništvo je smanjeno na oko 408.000 ljudi, a 68% od ukupno 41.063 ugašenih domova nalazi se u jugoistočnoj Srbiji.
Ekonomisti i predstavnici privrede ističu da bi otvaranje proizvodnih firmi u ovim područjima moglo značajno smanjiti migracije. Mesta poput Crne Trave, Babušnice, Gadžinog Hana i Bojniku nekada su imala pogone koji su se zatvorili, a sada su prazni. Branislav Mihajlović, vlasnik preduzeća u Gadžinom Hanu, smatra da bi revitalizacija postojećih objekata bila manje skupa od izgradnje novih fabrika. On predlaže otvaranje pogona koji bi zapošljavali žene, kao što su tekstilne i konditorske fabrike, što bi moglo privući mlade ljude nazad na selo.
Mihajlović takođe naglašava potrebu za jačanjem domaćih firmi koje bi mogle razvijati dobavljačku mrežu i podsticati porodične poslove. Njegov plan uključuje pilot projekat gde bi mladi bračni parovi dobijali opremu za proizvodnju i subvencije koje bi im omogućile da se presele na selo. Ovakav pristup mogao bi revitalizovati zapuštena područja i stvoriti stabilan životni ambijent.
Sa druge strane, profesor Boban Stojanović sa Ekonomskog fakulteta u Nišu ukazuje na problem dostupnosti radne snage. Mnogi pogoni su zatvoreni nakon propadanja društvenih firmi, a novo zapošljavanje je otežano zbog niskog broja stanovnika i mladih. Stojanović smatra da bi visokokvalifikovani stručnjaci morali biti bolje plaćeni u nerazvijenim područjima kako bi se privukli i zadržali.
Aleksandar Milićević iz Regionalne privredne komore Nišavskog, Pirotskog i Topličkog okruga navodi da su nerešeni imovinski odnosi i loša infrastruktura glavni problemi za braunfild investicije. Investitori često biraju grinfild projekte jer ne žele da se suočavaju s komplikacijama vezanim za postojeće objekte. Milićević predlaže da se ubrzaju stečajni postupci kako bi se omogućila brža revitalizacija nekadašnjih pogona.
Postoji i potreba za specifičnim merama koje bi motivisale investitore da ulažu u manje razvijena područja. Milićević i Stojanović predlažu oslobađanje od poreza i niže poreske stope za investitore koji ulažu u ruralne delove Srbije.
U skladu s ovim izazovima, važno je razvijati proizvodnju koja se oslanja na lokalne resurse, kao što su voćarstvo i prerada drveta. Stojanović sugeriše da bi se mogli otvoriti mali pogoni u tekstilnoj industriji i obnoviti zanatstvo, što bi doprinelo razvoju lokalne ekonomije.
U zaključku, braunfild investicije imaju potencijal da revitalizuju ruralna područja Srbije, ali je potrebno strateški pristupiti problemima koji postoje. Saradnja lokalnih samouprava, podrška domaćim firmama i stimulacija investicija od ključnog su značaja za sprečavanje daljeg odljeva stanovništva i oživljavanje sela. Na taj način, Srbija može stvoriti održiviji i prosperitetniji ruralni razvoj koji će privući i zadržati mlade ljude.
