Grad Bari, poznat kao grad Svetog Nikole, predstavlja jedan od najznačajnijih gradova južne Italije. Smešten na obali Jadranskog mora, Bari je poznat po svojoj bogatoj istoriji, kulturi i religijskom značaju. Kao glavni grad regije Apulija, Bari je od davnina bio važno trgovačko i kulturno čvorište.
U srcu grada nalazi se stara četvrt Bari Vekija, gde se prepliću uske kaldrmisane ulice i istorijske građevine. Ovo je mesto gde se može osetiti duh prošlosti i tradicije. Najznačajnija znamenitost ovog dela grada svakako je Bazilika Svetog Nikole, izgrađena u 11. veku. Bazilika je poznata kao mesto počivališta moštiju Svetog Nikole, zaštitnika putnika, pomoraca i dece, što Bari čini važnim hodočasničkim mestom za vernike širom sveta.
Priča o prenosu moštiju Svetog Nikole u Bari je fascinantna i obavijena legendama i istorijskim činjenicama. Sve se odvija u 11. veku, kada su Mira i njena okolina u Likiji bili pod turskom seldžučkom vlašću. Papa Urban II, uvidevši potencijalnu opasnost za mošti Svetog Nikole u Miri, preduzima korake da ih premesti u sigurniji kraj. Papa Urban II je tada, pod izgovorom zaštite svetih moštiju, dao „napomenu“ trgovcima iz Venecije i Barija o važnosti prenosa moštiju u Italiju. Ovaj zadatak je predstavljen kao tajni i sveti, obećavajući trgovcima božju i papinu milost. Trgovci iz Barija su, u svojoj misiji, bili brži od Venecijanaca. Kada su stigli u Crkvu Svetog Nikole u Miri, naišli su na samo dvojicu monaha, što im je olakšalo otimanje moštiju.
Putovanje nazad u Italiju nije bilo lako. Na putu su ih zadesile oluje i mnogi su razmišljali o povratku moštiju u Miru, ali su ipak nastavili put. Dolaskom u Bari 9. maja 1087. godine, dočekani su kao heroji, iako su neki smatrali da su zapravo pljačkaši. Bez obzira na to, građani Barija su se zavetovali da će izgraditi crkvu dostojnu vrednosti moštiju Svetog Nikole.
Prvobitna crkva i kripta su izgrađene za više od dve godine, a kasnije je izgrađena i bazilika posvećena Svetom Nikoli. Ovaj događaj ostaje značajan ne samo za istoriju Barija, već i za hrišćanski svet u celini, predstavljajući spoj vere, istorije i legende.
Povezanost grada Svetog Nikole sa srpskom dinastijom Nemanjića bila je poznata u srednjovekovnoj Evropi. Stefan Nemanja, osnivač dinastije Nemanjića, bio je jedan od prvih ktitora koji je darivao ovu svetinju. Njegov doprinos bazilici u Bariju bio je samo deo njegovih širokih darivanja, koja su obuhvatala svetilišta širom Svete zemlje i Rima. Nakon Nemanje, značajnu ulogu u istoriji bazilike imala je kraljica Jelena Anžujska, supruga kralja Uroša i majka Dragutina i Milutina. Rođena kao katolikinja, a preminula kao pravoslavna monahinja, Jelena je zajedno sa svojim sinovima poklonila bazilici izgubljenu ikonu Svetog Nikole, na kojoj su bili prikazani klečeći likovi kraljice i njenih sinova.
Ipak, najvredniji doprinos dinastije Nemanjića bazilici bio je srebrni oltar, remek-delo koje je naručio kralj Milutin. Ovaj oltar, izrađen u 14. veku, predstavljao je vrhunac umetničke obrade metala, sa pločama od srebra i zlata ukrašenim reljefima biblijskih scena. Zanimljiv detalj bazilike je natpis koji spominje Stefana Dečanskog i Milutina, sa datumom prenosa moštiju Svetog Nikole iz Male Azije u Bari. Taj datum, 22. maj, u Srbiji je poznat kao Mali (letnji) Nikoljdan.
U vreme kada je srpski car Dušan stolovao u Skoplju, izdao je naredbu da je obaveza grada Dubrovnika da deo poreza umesto tadašnjoj Carevini mora da ustupi bazilici Svetog Nikole u Bariju. Danas, bazilika čuva srebrom optočenu ikonu, poklon Stefana Dečanskog, kao i tajnu kapelu trezora sa čudesnim obrazom oca Nikolaja, koji se iznosi u slučaju velikih suša ili elementarnih nepogoda.
Bazilika Svetog Nikole u Bariju ostaje živo svedočanstvo o kulturnoj i duhovnoj vezi između Italije i Srbije, čuvajući uspomenu na Nemanjiće i njihovu ulogu u istoriji hrišćanstva. Pored religijskog značaja, Bari je poznat i po svojoj gastronomiji. Apulijska kuhinja, sa svojim autentičnim specijalitetima poput orikete paste, pršuta, maslinovog ulja i izvanrednih vina, privlači gurmane iz svih krajeva sveta. Riblji specijaliteti, posebno jela od sveže ribe i plodova mora, neizostavni su deo menija u lokalnim restoranima.
Gradski pejzaž Barija krasi i moderni deo grada, sa širokim avenijama, elegantnim buticima i modernom arhitekturom. Ovaj kontrast između starog i novog daje Bariju poseban šarm i dinamiku. Kulturni život grada je veoma bogat. Muzeji, galerije, pozorišta i muzičke dvorane nude raznolik program tokom cele godine. Posebno su poznati festivali i događaji koji slave lokalnu kulturu i tradiciju, poput čuvenog Festivala Svetog Nikole koji se održava svake godine u maju.
Bari nije samo turistička destinacija, već i grad koji pulsira životom svojih stanovnika. Otvorenost, gostoprimstvo i toplo srce ljudi u Bariju čine ovaj grad ne samo mestom vrednim posete, već i mestom gde se svako može osećati kao kod kuće. Uz sve to, Bari stoji kao svedok vekovima stare istorije, kulture i tradicije, čuvajući svoju jedinstvenu dušu i čar u srcu Apulije.
